Buty dla dzieci na różne typy stóp. Czy stopa mojego dziecka jest normalna czy wąska?

Określenie różnych cech stóp, jak np. kształtu stopy dziecka, to przy doborze butów niezwykle istotna rzecz. Odpowiednio dobrane buty dziecięce to nie tylko kwestia konstrukcji butów i rozmiaru stopy dziecka.

Buty dziecięce będą mogły spełniać swoją funkcję tylko wtedy, kiedy będą odpowiednie dla stóp pod kątem długości, szerokości, wysokości, kształtu i przeznaczenia. Warto wiedzieć, jak dopasować buty do stopy dziecka, bo zły wybór może spowodować m.in. trudności w chodzeniu, ograniczenie ruchomości stopy, nadmierne zużycie butów lub, co gorsza, deformację stopy, a nawet dyskomfort, ból czy stany zapalne.

W tym artykule podpowiadamy, jak rozpoznać czy buty dla dzieci nie są za duże lub za małe oraz w jaki sposób samodzielnie ocenić czy buty dziecięce są dobrze dopasowane do kształtu stóp dziecka. Wyjaśniamy też, jak sprawdzić, czy stopy dziecka są wąskie, normalne czy szerokie, jaką mają wysokość podbicia i tęgość. Tylko właściwy dobór butów dziecięcych, zarówno pod kątem rozmiaru, jak i kształtu, tęgości i innych cech stóp, gwarantuje maluchowi korzyści z noszenia butów w ogóle, w tym barefoot. 

Podstawowe funkcje stopy

Stopy przede wszystkim są fundamentem całego ciała i posiadają szereg istotnych funkcji:

• lokomocyjną - dzięki nim człowiek może przemieszczać się chodząc, biegając, spacerując, skacząc itd.,
• podporowo-nośną - przenoszą ciężar ciała oraz pomagają w utrzymaniu właściwej pozycji,
• podpory - każda stopa posiada trzy główne punkty podparcia, które tworzą formę trójkąta zapewniającego stabilność ciała niezależnie od typu podłoża,
• przekaźnika - znajdują się w nich tysiące zakończeń nerwowych, które przekazują informacje do reszty ciała, dotyczące m.in. rodzaju i struktury podłoża, ale również temperatury, ciśnienia oraz wibracji,
• amortyzatora - chroni stawy ciała przed nadmiernym obciążeniem oraz zapobiega upadkowi.

Charakterystyka stopy dziecięcej

Dużym błędem jest postrzeganie stopy dziecięcej jako miniaturowej wersji stopy dorosłego

człowieka. W rzeczywistości stopa dziecka jest zupełnie inna i ma charakterystyczne cechy. Przede wszystkim maluchy mają stopy szersze w palcach i węższe w pięcie. Stopy w większości są zbudowane z tkanki chrzęstnej, która kostnieje w późniejszych etapach rozwoju. Przez to struktura stopy jest bardzo delikatna i elastyczna. Ścięgna oraz więzadła są znacząco bardziej giętkie i plastyczne dzięki dużej zawartości kolagenu. Skutkuje to większą mobilnością stawów oraz częściej z tego powodu dochodzi do różnych urazów, bądź przeciążeń. Stopa dziecka sprawia wrażenie braku sklepienia podłużnego (łuku), gdyż stawia całą stopę na podłożu. Jest to tylko złudzenie, gdyż maluchy posiadają sporą ilość tkanki tłuszczowej zlokalizowanej w łuku podłużnym przyśrodkowym oraz w podeszwie.

Jak dobrze dobrać rozmiar butów dziecięcych?

Prawidłowo dobrany rozmiar butów dla malucha to rzecz najważniejsza. Buty nie mogą być ani za duże, ani za małe i dotyczy to długości i szerokości. Trzeba także pamiętać, że stopy dziecka rosną bardzo szybko (szczególnie w początkowej fazie chodzenia) - wymiary stóp należy sprawdzać nawet co dwa miesiące:

• dla dzieci raczkujących i stawiających pierwsze kroki, zapas na długość powinien wynosić 5 - 7 mm. Na początku nauki chodzenia, stopy nie przesuwają się z taką siłą i dynamiką w bucie jak przy sprawnym chodzeniu, zatem mimo małego zapasu, paluszki nie uderzają w przód buta. Natomiast zbyt duży zapas może utrudniać naukę chodzenia, zamiast ją wspierać - dziecko może np. potykać się, szurać czubkami, zarzucać nóżkami;
• dla dzieci sprawnie już chodzących, a nawet biegających i skaczących, zapas na długość powinien mieścić się w przedziale 9 - 12 mm. To, jaki zapas jest właściwy dla dziecka, zależy od jego odczuć, sposobu chodzenia w danych butach (czy jest on naturalny czy nie) i typu butów (do ocieplanych zimowych butów dziecięcych stosujemy większe zapasy, a w otwartych sandałkach dla dzieci zapas powinien wynosić 5-8mm);
• do szerokości stóp nie powinniśmy dodawać więcej niż 2 - 5 mm, biorąc poprawkę na to, że w tabelach najczęściej podawana jest szerokość wkładki, a sama cholewka buta jest od niej szersza. Ponadto, buty z niską podeszwą i z miękkich, rozciągliwych materiałów (siateczka, cienka skóra) dają więcej miejsca dla stopy i łatwiej się jej poddają, niż buty z podniesioną podeszwą i z grubszego materiału. W zimowych butach dziecięcych, można doliczyć do szerokości maksymalny sugerowany zapas 5 mm z uwagi na ocieplenie, które zabiera miejsce.

Za małe buty dziecięce - po czym poznać?

Aby sprawdzić, czy buty dziecięce są odpowiednie na długość, należy założyć buty na stopy dziecka i nacisnąć kciukiem czubek butów, przytrzymując przy tym śródstopie drugą dłonią. Jeżeli but ma właściwą długość, przestrzeń w przedniej części buta nie będzie wyczuwalna, jednocześnie palce dziecka będą mogły swobodnie się poruszać.

Buty dziecięce są za małe, gdy:

• palce stóp są ściśnięte w części palcowej - w tym obszarze zawsze powinno być tyle miejsca, żeby dziecko mogło swobodnie rozłożyć palce do naturalnej pozycji i nimi poruszać;
• buty powodują pęcherze lub otarcia na stopach dziecka (mogą to powodować też za duże, ale i teoretycznie dobrze dobrane buty, w których stopa np. nadmiernie poci się);
• dziecko wydaje się mniej aktywne niż dotychczas (np. niechętnie bawi się na placu zabaw lub chodzi wolniej niż zwykle ) - powód może być też inny, ale warto sprawdzić, czy buty nie są dla dziecka za małe;
• zmienił się chód dziecka (dziecko porusza się nienaturalnie);
• dziecko tak mówi* - może wydawać się to trywialne, ale przede wszystkim musimy jednak słuchać tego, co dziecko nam komunikuje werbalnie i niewerbalnie.

* w przypadku dzieci które jeszcze nie mówią, ważnym sygnałem może być ściąganie butów pomimo, że wcześniej dziecko tego nie robiło

Za duże buty dziecięce - po czym poznać?

Jeżeli buty dziecięce są za duże to naciskając kciukiem na przednią część buta, wyczuć można w nim przestrzeń przed palcami większą niż szerokość palca. Naturalnie stopy w trakcie chodzenia przesuwają się w bucie przód-tył, dlatego też, oprócz kwestii rośnięcia, potrzebują odpowiedniego zapasu. Jednak podczas chodzenia w za dużych butach stopy malucha będą się zanadto przesuwać do przodu butów lub wysuwać z nich pięty.

Na to jaki może być zapas w bucie dziecięcym wpływa również jego dopasowanie na szerokość oraz elastyczność podeszwy. Im lepiej but dopasowany na szerokość (dobrze trzyma się na śródstopiu), tym większy może być zapas na długość. W bardziej elastycznych butach dziecięcych również łatwiej o duży zapas.

Nie należy kupować butów dla dzieci ze zbyt dużym zapasem, szczególnie w przypadku maluchów, które dopiero zaczynają przygodę z chodzeniem. Wybór za dużych butów dziecięcych może źle wpłynąć na technikę chodu dziecka i rozwój stóp, które nie będą prawidłowo umiejscowione w bucie. Istnieje też duże prawdopodobieństwo, że dziecko będzie potykać się. 

Chcesz wiedzieć, jak poprawnie zmierzyć stopę dziecka i jak dobrać rozmiar butów dziecięcych? Zajrzyj tutaj.

Ważne: Jeżeli maluch ma dobrze dobrane buty, a mimo to częściej niż inne dzieci potyka się lub przewraca, może to być sygnał, że ma problemy np. ze wzrokiem, siłą mięśni brzucha, obniżonym napięciem mięśniowym lub zaburzeniami integracji sensorycznej. W takich wypadkach nie tylko należy zwracać szczególną uwagę na dobór butów dziecięcych, ale warto również udać się na konsultację do specjalisty np. do wybranego fizjoterapeuty z naszej bazy specjalistów.

Jak określić szerokość stóp dziecka?

Określenie, do której kategorii szerokości pasują stopy dziecka, to równie ważna kwestia przy doborze butów dziecięcych, jak ich długość. Nawet jeśli dobierzemy odpowiedni rozmiar według długości, a nie dopasujemy butów dla dziecka do wysokości, tęgości i kształtu stóp malucha, buty dziecięce nie będą leżały odpowiednio i przy dłuższym użytkowaniu mogą zaburzać nie tylko chód, ale cały rozwój fizyczny dziecka.

Wyróżnia się trzy główne szerokości stóp dziecięcych:

• wąskie;
• normalne;
• szerokie;

Aby prawidłowo określić szerokość stóp Twojego dziecka, należy zestawić ze sobą ich podstawowe wymiary - długość i szerokość. Jednak samodzielne stwierdzenie czy dane stopy są wąskie, normalne czy szerokie, nie mając żadnego punktu odniesienia, jest niemożliwe. Dlatego zachęcamy do czytania opisów, sprawdzania parametrów i tabel rozmiarów butów dziecięcych w sklepie Bosej Stópki. Możesz też posłużyć się metodą obliczeniową, która pomoże orientacyjnie przyporządkować stopy, do właściwej kategorii - aby to zrobić, należy podzielić długość stopy przez jej szerokość i porównać z tabelą.  Dzięki temu z łatwością przyporządkujesz stopy dziecka do właściwej kategorii.

Uwaga: Zawsze należy zmierzyć obie stopy, ponieważ ich wymiary mogą się różnić, co jest całkowicie naturalnym zjawiskiem. W takiej sytuacji, buty dla dzieci należy dobierać według większych wymiarów.

Wybierając buty dla dzieci z wąskimi stopami, zawsze zwracaj uwagę na wymiary podane w tabeli rozmiarów i na oznaczenie, czy ten rodzaj butów pasuje na stopy wąskie, w przeciwnym razie buty mogą być dla dziecka zbyt szerokie i nie będą dobrze trzymały się na stopie.

Na stopy normalne będzie pasowało większość butów dziecięcych. Warto pamiętać, że stopy u większość dzieci w wieku poniemowlęcym stają się mniej pulchne, co może skutkować zwężeniem się stóp, oraz rozszerzają się w palcach. Dlatego warto regularnie sprawdzać kształt stopy dziecka.

Stopy dziecka zwykle są dość szerokie w pierwszym okresie chodzenia, bo są bardziej pulchne. Z czasem - wraz z rozwojem - ilość tłuszczu zmniejsza się, zmienia się więc szerokość stopy. Podbicie stóp dziecka może być wówczas nadal wysokie, lecz nie jest to regułą.

Jak sprawdzić czy buty dziecięce są odpowiednio szerokie?

Wybierając buty dla malucha, sprawdzajcie szerokość butów - to bardzo ważne, by buty dziecięce były dobrze dopasowane na szerokość. 

Aby sprawdzić, czy buty dziecięce nie są za szerokie, włóż buty na stopy dziecka i gdy dziecko w nich stoi, sprawdź, czy odpowiednio przylegają do stopy w jej najszerszej części. Buty dziecięce nie powinny mieć w tym miejscu zbyt dużego “luzu” - jeśli tak będzie, mogą spadać ze stóp dziecka i zaburzać jego chód. Nie mogą też w tym miejscu uciskać stopy, bo będą ograniczać jej wzrost oraz swobodne poruszanie i mogą powodować otarcia. Buty dziecięce o odpowiedniej szerokości powinny w najszerszej części stopy po prostu optymalnie do niej przylegać.

Jeśli macie problem z odpowiednim dopasowaniem butów dziecięcych na szerokość, warto szukać dobrych butów dziecięcych z zapięciami na rzepy lub sznurowanych. Buty dziecięce zapinane na rzepy, buty sznurowane lub posiadające i rzepy i sznurówki można łatwiej dopasować na szerokość, zarówno do szczupłych, jak i pulchnych stóp dziecka, niż buty bez jakiejkolwiek opcji regulacji.

Dla bardzo szerokich stóp warto wybierać buty z niską podeszwą i cholewką zrobioną z miękkich materiałów tj. siateczka, miękka skóra, które poddadzą się naciskowi stopy, ale nie będą jej uciskały. Warto też przyjrzeć się czy na zdjęciu cholewka wychodzi na boki poza podeszwę - w takich butach dziecięcych różnica w szerokości wkładki i cholewki jest zwykle znaczna.

Dla bardzo wąskich stóp odwrotnie do szerokich - warto wybierać buty z wysoką podeszwą, a przy niskiej zwracać uwagę, żeby cholewka nie wychodziła na boki poza podeszwę. 

Jak zmierzyć szerokość stopy dziecka?

Szerokość stóp dziecka mierzy się bardzo łatwo, ważne tylko, by zrobić to precyzyjnie. Przedstawiamy ten proces w 6 krokach.

Połóż kartkę papieru (tekturę) przy samej ścianie - możesz ją przykleić taśmą do podłogi, żeby się nie przesuwała:

1. Ustaw stopę dziecka na kartce tak, by zewnętrzną krawędzią w najszerszym punkcie przylegała do ściany.
2. Wybierz najszerszą część stopy. Przyłóż do niej grzbiet książki.
3. Zabierz stopę dziecka, zaznacz punkt, który wskazuje grzbiet książki.
4. Zmierz odległość od krawędzi kartki do zaznaczonego punktu.
5. To samo powtórz z drugą stopą.
6. Jeśli stopy dziecka okażą się być różnej szerokości, wybierz większą miarę.

Rada: Stopy dziecka najlepiej zmierzyć po południu – wtedy stopy są zawsze trochę większe niż rano.

Jak określić wysokość podbicia stóp dziecka?

Podbicie często jest mylone lub utożsamiane z wysokością łuku stopy - nie myl jednak tego terminu z wysokim wysklepieniem/łukiem, ponieważ stopy dziecka z natury są go pozbawione, a kształtuje się on wraz ze wzrostem i naturalnym wzmacnianiem mięśni stóp.

Wysokość podbicia, to wysokość punktu w śródstopiu, zaraz za miejscem, w którym noga przechodzi już w stopę. Rozróżniamy trzy główne wysokości podbicia:

• niskie 
• normalne 
• wysokie

W określeniu wysokości podbicia Twojego dziecka, pomocne będą przykładowe grafiki. Możesz też skorzystać z orientacyjnej metody obliczeniowej - należy podzielić długość stopy w podbiciu (mierząc stopę w podbiciu puszczając miarę górą stopy od podłogi do podłogi) przez długość stopy np. 11/16 = 0,6875, a wynik zweryfikuj z tabelą:

Według tabeli, przykładowe dane wskazują na niskie podbicie.

Posiadając te informacje, czyli szerokość stóp i wysokość podbicia, dobranie właściwych butów dla dzieci już staje się łatwiejsze, również dzięki odpowiednim filtrom w sklepie Bosej Stópki, które pomogą Ci zawęzić poszukiwania. 

Niezależnie od szerokości stóp czy wysokości podbicia, stopy mogą mieć również różną tęgość - mogą być szczupłe, normalne lub pulchne/tęgie.

Pamiętaj: Rodzaj stóp dziecka może zmieniać się wraz z ich rozwojem. Dlatego przed każdym zakupem nowych butów dziecięcych sprawdź, czy nie zmienił się typ stopy Twojego malucha. 

Jak rozpoznać, czy dziecko ma szczupłą stopę?

Szczupłe dzieci z reguły mają również szczupłe stopy, ale może zdarzyć się także, że stopy bardziej pulchnego malucha będą szczupłe albo odwrotnie - szczupłe dziecko będzie miało pulchne stopy. 

Jeżeli na stopach dziecka można dostrzec lekko wystającą kostkę, a ponadto nie widać zagłębień przy kostkach palców (patrząc od góry), a nawet kostki lekko wystają, to dziecko ma szczupłe stopy. 

Jak rozpoznać, czy dziecko ma normalną stopę?

Jeśli na stopach malucha nie widać i nie wyczuwa się pod skórą dużej ilości tłuszczu, a ponadto nie widać też dużych wgłębień przy palcach (patrząc od góry) ani znacznych wybrzuszeń, są to stopy normalne.

Jak rozpoznać, czy dziecko ma pulchną stopę?

Jeżeli na stopach dziecka widać większą ilość tłuszczu i jego stopy wydają się być okrągłe, zapewne są to stopy pulchne. Stopy pulchne u dziecka bardzo często mają również mniejsze lub większe wgłębiania w okolicach palców oraz kostek. Widoczne są na nich także wybrzuszenia.

Na co jeszcze zwracać uwagę przy doborze butów dla dzieci?

Istnieje jeszcze kilka ważnych aspektów, które trzeba brać pod uwagę przy doborze butów dziecięcych. Najważniejsze z nich to:

• Kostki - górna linia butów dziecięcych nie powinna dotykać kostek dziecka, chyba że wnętrze kołnierza jest wyłożone miękkim i elastycznym materiałem. W przeciwnym razie buty mogą obcierać kostki. 
• Zapiętki - zwróć uwagę czy Twoje dziecko ma wystające do tyłu pięty i jak bardzo czy bardziej proste, czyli idą równo w dół od nogi do samej ziemi. W zależności od kształtu pięty możesz wybrać buty dziecięce z właściwym kształtem z tyłu - albo takie z prostym zapiętkiem albo zakrzywionym do tyłu z miejscem na wystającą piętę. Stopy z prostą piętą, w bucie z zakrzywionym zapiętkiem, stracą część zapasu na długość, na rzecz miejsca z tyłu dla pięty wystającej. Stopy z wystającą piętą, w butach z prostym zapiętkiem, będą bardziej wysunięte do przodu. To może mieć też wpływ na dopasowanie w podbiciu.
• Tył buta - powinien przylegać do pięty dziecka, ale nie wbijać się w nią. Jeżeli Twoje dziecko rozpoczęło przygodę z chodzeniem lub już sprawnie chodzi, wystarczy spojrzeć na ścięgna Achillesa. Jeżeli jest zaczerwieniony, ma wgłębienia od buta lub widoczne potarcia, to buty mają niewłaściwą konstrukcję dla tych stóp.
• Zapięcie - stopy dziecka prawie cały czas są w intensywnym ruchu, dlatego najlepiej wybierać buty wiązane lub zapinane na rzep. Pozwoli to na odpowiednie dopasowanie buta do stopy oraz szybkie i łatwe zakładanie oraz ściąganie. Wyjątkiem są tutaj wąskie stopy - buty ze sznurowadłami będą się na nich lepiej trzymać.
• Chodzenie/ruch - obserwuj swoje dziecko, gdy chodzi w nowych butach. Jeżeli chód jest inny niż zwykle lub dziecko się potyka, prawdopodobnie buty są źle dopasowane.

Koniecznie zapytaj swoje dziecko, czy buty są dla niego wygodne i czy nie przeszkadzają w chodzeniu. Buty dziecięce powinny być wygodne od pierwszego założenia. Pamiętaj jednak, że dziecko może nie chcieć nosić nawet najlepiej dobranych butów i może potrzebować czasu na przyzwyczajenie się do nowej sytuacji. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, przeczytaj nasz artykuł Skąd mam wiedzieć czy zamówiłam odpowiednie buty dla dziecka?

Ważne: Pamiętajmy, aby nie spieszyć się z wyborem pierwszych butów dla dzieci. Jeśli maluch jeszcze nie stawia pierwszych samodzielnych kroków, starajmy się, aby jak najczęściej przebywał boso. Jeśli wystąpi konieczność zabezpieczenia stóp to, w zależności od pogody, można stosować skarpety, skarpetobuty, kapcie dziecięce z podeszwą typu soft-sole lub ochraniacze wodoodporne/ocieplane.

Dobre buty dziecięce - jakie powinny być?

Dziecięce stopy mają niezwykle delikatną strukturę i składają się głównie z chrząstki. Kostnienie stóp następuje stopniowo, aż do ok. 18. r.ż.

Więcej o anatomii i rozwoju dziecięcej stopy znajdziesz tutaj.

Wybierając buty dla dzieci, należy zwrócić uwagę, by nie zaburzały fizjologicznego rozwoju stopy oraz jej naturalnego ruchu. Naukowcy, podolodzy oraz pediatrzy, opracowali szereg cech, które powinny posiadać dobre buty dziecięce. Wszystkie te wymagania spełniają buty dziecięce barefoot.

Buty dziecięce powinny być:

• odpowiednio szerokie w palcach - czyli dopasowane do naturalnego kształtu stóp;
• z cienką i płaską podeszwą - aby dziecko mogło dobrze wyczuwać podłoże;
• elastyczne - buty są w pełni elastyczne, gdy bez wysiłku można je wygiąć w każdą stronę (są sztywniejsze podeszwy barefoot, które trzeba “złamać”, czyli albo pochodzić albo pognieść w rękach, żeby uzyskały docelową elastyczność);
• lekkie - nie mogą obciążać stóp, nóg, bioder ani kręgosłupa dziecka;
• bez zbędnych usztywnień - usztywnienia w butach dziecięcych ograniczają naturalne ruchy stóp.

Chcesz wiedzieć więcej o butach barefoot? Kliknij tutaj.Buty dziecięce powinny być:

Jeżeli nadal nie macie pewności, jakie buty będą odpowiednie dla Waszego dziecka, radzimy skonsultować się z odpowiednim specjalistą - fizjoterapeutą lub ortopedą. Specjalista oceni stopę i doradzi, na co zwrócić szczególną uwagę przy doborze butów dla malucha. A jeśli szukacie butów w naszym sklepie i nie macie pewności, czy buty będą odpowiednie dla Waszej pociechy, zajrzyjcie do naszej tabeli rozmiarów, w której przy każdym modelu butów dziecięcych znajduje się informacja, na jaki rodzaj stóp będą odpowiednie.

Masz pytania lub wątpliwości? Napisz lub zadzwoń do nas:

• sklep@bosastopka.pl
• +48 535 315 019
• Jesteśmy też na: Facebooku, Instagramie i Youtubie